Η ομιλία της Υπουργού Εργασίας Έφης Αχτσιόγλου στη Βουλή (18/5/17)

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Το σχέδιο νόμου που συζητάμε τις τελευταίες μέρες και καλείται η Βουλή σήμερα να ψηφίσει, είναι αποτέλεσμα μιας σκληρής και επίπονης διαπραγμάτευσης. Είναι το αποτέλεσμα πολύωρων τεχνικών διαπραγματεύσεων αλλά και το αποτέλεσμα κεντρικών πολιτικών πρωτοβουλιών, το αποτέλεσμα επιμέρους συμβιβασμών, υποχωρήσεων αλλά και νικών. Είναι το αποτέλεσμα μιας συνολικής προσπάθειας της Κυβέρνησης η οποία προσδοκούμε να αποτελέσει το καθοριστικό βήμα για τον τερματισμό ενός καθεστώτος που έχει επιβληθεί στην χώρα από το 2010. Ενός καθεστώτος μνημονίων δανεισμού και επιτροπείας που είχαν ως συνέπεια να απολέσουμε ως χώρα σημαντικό μέρος της πολιτικής μας αυτονομίας.

Διαπραγματευτήκαμε μέχρι τέλους εντός ενός ασφυκτικού πλαισίου στο οποίο κυριαρχούν δογματικές νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις. Αντιλήψεις οι οποίες δημιούργησαν τα σημερινά αδιέξοδα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, τα οποία στα χρόνια της κρίσης οξύνθηκαν ακόμα περισσότερο. Βρεθήκαμε επανειλημμένα απέναντι σε ακραίες απαιτήσεις. Απαιτήσεις συχνά απολύτως ατεκμηρίωτες, δεδομένης της σημερινής εικόνας της ελληνικής οικονομίας, απαιτήσεις για μέτρα αρκετές φορές με καθαρά τιμωρητική διάσταση απέναντι στην ελληνική κοινωνία, που τόλμησε να αμφισβητήσει το νεοφιλελεύθερο μονόδρομο και τη σιδηρά δημοσιονομική πειθαρχία. Απαιτήσεις που βασίζονταν σε νεοφιλελεύθερες εμμονές αλλά και σε έναν εξόφθαλμο οικονομικό ανορθολογισμό: όταν το ΔΝΤ, το οποίο προέβλεπε για το 2016 πρωτογενές έλλειμμα 0,6% (υπενθυμίζω ότι επιτεύχθηκε πρωτογενές πλεόνασμα 4,2%) απαιτούσε καθαρά μέτρα λιτότητας για το 2019 ύψους 2% του ΑΕΠ, ενώ την ίδια στιγμή έβλεπε και δημοσιονομικό κενό και ανάγκη μέτρων για το 2018. Ένα Ταμείο το οποίο έχει αποδειχτεί διαχρονικά ότι πέφτει έξω στις εκτιμήσεις του για την Ελλάδα. Υπερεκτιμούσε λανθασμένα τη δημοσιονομική απόδοση ως το 2014, ενώ μετά το 2015 την υποεκτιμά. Εκτιμήσεις που περισσότερο μοιάζουν να στηρίζονται σε πολιτικές συμπάθειες παρά στα οικονομικά δεδομένα και την πραγματικότητα.

Γνωρίζαμε ότι αυτή η μάχη είναι δύσκολη, με οπισθοχωρήσεις, απώλειες, πισωγυρίσματα. Παλέψαμε μέσα στις δεδομένες συνθήκες που δεν τις ορίζουμε εμείς, για να ολοκληρώσουμε αυτή την κρίσιμη αξιολόγηση ώστε να δοθεί στην ελληνική οικονομία ο χώρος και ο χρόνος για να εμπεδώσει την ανάκαμψη που σημειώνει, για να δοθεί στην κοινωνία ο χώρος και ο χρόνος να εργαστεί σε κλίμα σταθερότητας, για  να προστατεύσουμε κεκτημένα δικαιώματα της  κοινωνικής πλειοψηφίας. Κάπου τα καταφέραμε και κάπου όχι. Δεν μιλάμε για Success Story. Στεκόμαστε με αγωνία και σεβασμό απέναντι τόσο σε εσάς, τους βουλευτές, μα κυρίως απέναντι στην κοινωνία. Γνωρίζουμε τις δυσκολίες αλλά και τους επώδυνους περιορισμούς της, προσβλητικά περιορισμένης, κυριαρχίας μας.  Όπως γνωρίζουμε και ότι ο μόνος τρόπος για να ανακτήσουμε τον έλεγχο του μέλλοντός μας είναι να τερματίσουμε την εξάρτησή μας από τον ξένο θεσμικό δανεισμό, να πετύχουμε το χρέος να γίνει βιώσιμο, να διεκδικήσουμε τον τερματισμό των μνημονίων και της επιτροπείας.

Σ’ αυτή την επίπονη διαδρομή, για πρώτη φορά έχουμε μπροστά μας έναν ανοιχτό ορίζοντα διεξόδου. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα ψηφιστεί, διότι παρά τα αρνητικά ή τα δύσκολα σημεία του, έχει δύο πολύ ισχυρά χαρακτηριστικά: αφενός διότι  για πρώτη φορά φέρνει μαζί του μια συνολική συμφωνία – ουσιαστικά μέτρα ρύθμισης του χρέους, αφετέρου διότι  εισάγει για πρώτη φορά μετά από χρόνια θετικά μέτρα στήριξης της πλειονότητας της κοινωνίας, μέτρα που ενισχύουν τους ανέργους,  τους νέους, την οικογένεια, τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας, μέτρα που θα εξισορροπήσουν τις συνέπειες των αρνητικών μέτρων την περίοδο 2019- 2020.

Για πρώτη φορά λοιπόν σχεδιάζεται μια ολιστική  οικογενειακή πολιτική στην οποία περιλαμβάνονται μέτρα για την στήριξη των παιδιών, μέτρα κοινωνικής ενσωμάτωσης, μέτρα στήριξης της εργασίας, μέτρα που παρά την συστηματική προσπάθεια υποβάθμισής τους  αφορούν την πλειονότητα της κοινωνίας και δεν αποτελούν ένα δίχτυ προστασίας από την ακραία φτώχεια, το οποίο ας μην ξεχνάμε ότι διαμορφώσαμε ήδη από τις πρώτες μέρες της διακυβέρνησης μας σε συνθήκες δημοσιονομικής ασφυξίας, το νόμο για την ανθρωπιστική κρίση.

Τα μέτρα που αποτυπώνονται στο παρόν νομοσχέδιο είναι μέτρα με τα οποία για πρώτη φορά δημιουργούνται ουσιαστικές δομές κοινωνικού κράτους αλλά και ενισχύονται εκείνες που ιστορικά υποχρηματοδοτούνταν στο πλαίσιο του ελληνικού κράτους πρόνοιας.

Πρόκειται για μέτρα στήριξη των χαμηλών και μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων:

-Θεσπίζεται για πρώτη φορά εκτεταμένο Επίδομα στέγασης που θα καλύψει το 60% των νοικοκυριών που σήμερα νοικιάζουν κατοικία ή επιβαρύνονται με κόστος εξυπηρέτησης δανείου α’ κατοικίας. Πρόκειται για ένα κοινωνικό μέτρο που θα καλύψει περίπου 1.400.000 πολίτες, οι οποίοι θα επιδοτηθούν με περισσότερα από 1000 ευρώ/χρόνο. 

-Πρόγραμμα «βρεφονηπιακή φροντίδα»: θα δώσει τη δυνατότητα σε περισσότερα από 140.000 παιδιά ηλικίας έως 4 ετών να έχουν δωρεάν πρόσβαση σε βρεφονηπιακούς σταθμούς.

-Πρόγραμμα «Σχολικά γεύματα»: Θα καλύψει το 50% του συνολικού μαθητικού πληθυσμού των δημοτικών και γυμνασίων της χώρας, δηλαδή 450.000 μαθητές και μαθήτριες. Σκοπός μας η ουσιαστική καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας και της επισιτιστικής ανασφάλειας των μαθητών.

-Θεσπίζουμε το ενισχυμένο επίδομα παιδιού από το οποίο θα ωφεληθούν περίπου 3 εκατομμύρια πολίτες κι έτσι μια οικογένεια με 2 παιδιά και εισόδημα έως 18.000 ευρώ το χρόνο, που σήμερα παίρνει μόλις 26 ευρώ το μήνα, θα επιδοτείται με 75 ευρώ το μήνα (900 ευρώ το χρόνο).

-Θεσπίζουμε τη μειωμένη συμμετοχή  στη φαρμακευτική δαπάνη και διασφαλίζουμε καθολική και εγγυημένη κάλυψη των αναγκών σε φάρμακα για το 80% του πληθυσμού της χώρας. 

-Νομοθετούμε μέτρα ενίσχυσης της εργασίας:  θα σχεδιαστούν ειδικά για την ανάσχεση του brain drain και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στις δομές του κοινωνικού κράτους.

Μέτρα «ασπιρίνες», μέτρα «ψίχουλα» τα λένε οι κύριοι της αντιπολίτευσης. Αλήθεια, μπορείτε να μας θυμίσετε ποια συμφωνία φέρατε στην Βουλή από το 2010 που να εμπεριέχει θετικά μέτρα;

Κύριες και κύριοι βουλευτές, αντιλαμβάνομαι ότι το τελευταίο πράγμα που περιμένει να ακούσει ένας πολίτης σήμερα είναι τις αλληλοκαταγγελίες μας. Όμως οφείλουμε τουλάχιστον να διεξάγουμε τη συζήτηση σ’ ένα ορθολογικό πλαίσιο. Έχουμε μια ελάχιστη  υποχρέωση απέναντι στον ορθό λόγο. Διότι η συζήτηση τις τελευταίες μέρες κυριαρχείται από αντιφάσεις και ανορθολογισμούς. 

- Μας λέτε ότι με το μέτρο του 2019 διαλύουμε τους συνταξιούχους.

Γιατί λοιπόν δεν ψηφίσατε το έκτακτο επίδομα τον περασμένο Δεκέμβρη που έδωσε ανάσα  σε 1,6 εκατ. χαμηλοσυνταξιούχους;

- Μας λέτε ότι τα μέτρα που φέρνουμε είναι καταστροφή, ταφόπλακα για την κοινωνία. Γιατί λοιπόν μας ζητούσατε να πάρουμε άλλα τόσα για να κλείσει η αξιολόγηση; 

- Μας λέτε ότι συμφωνούμε σε καταστροφικά, αδιανόητα υψηλά πλεονάσματα.

Γιατί λοιπόν εσείς συμφωνούσατε σε υψηλότερα;

Συμφωνία για πρωτογενή πλεονάσματα υπήρχε και πριν από εμάς. Συμφωνία που προέβλεπε μόνο για το 2017 και το 2018 πλεόνασμα ύψους 4,5%. Τα πλεονάσματα στα οποία είχατε συμφωνήσει απαιτούσαν για την περίοδο μέχρι το 2018 πρόσθετα μέτρα ύψους 20 δις.

Ήταν εφικτός ο στόχος για 4,5% το 2017 και το 2018 και δεν είναι εφικτός ο στόχος για 3,5%; 

- Είχατε υπογράψει το 2012 για πλεονάσματα τα οποία είχαν μέση τιμή 4% ως το 2030; Ποια ακριβώς ήταν η στρατηγική σας για το χρέος όταν υπογράφατε τα παραπάνω πλεονάσματα; Θεωρούσε ότι το χρέος είναι βιώσιμο ακόμη και αν έπρεπε να έχουμε πλεονάσματα 4% ως το 2030. Και πόσα δις μέτρα θα κόστιζε στην ελληνική κοινωνία αυτή η δημοσιονομική πορεία;

- Είχατε υπογράψει τα παραπάνω και μας κατηγορείτε για μία συμφωνία που έχει μηδενικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα και θα εφαρμοστεί με μόνη προϋπόθεση την εφαρμογή μέτρων για το χρέος;

-          Μας κατηγορείτε ότι διαλύουμε τα εργασιακά δικαιώματα.

Γιατί όσο διαπραγματευόμασταν χαρακτηρίζατε τα εργασιακά δικαιώματα ιδεοληψίες και αναχρονισμούς που εμπόδιζαν την πρόοδο και την ανάπτυξη;

-          Μας λέτε ότι τα θετικά μέτρα που καταθέτουμε είναι ασπιρίνες.

Γιατί καταθέτετε τροπολογία με αντίμετρα για βρεφονηπιακούς σταθμούς και μείωση του ΕΝΦΙΑ;

Κι ύστερα πάλι μας λέτε πως ό,τι θετικό κάνουμε για την κοινωνική πλειοψηφία ήταν ήδη δεδομένο, ότι κερδίζουμε στη διαπραγμάτευση ήταν αυτονόητο, υπήρχε ήδη.

-          Δεν αλλάζει τίποτα, λέτε, με το άρθρο για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, γιατί λέτε ότι αυτές δεν ήταν σε επ’ αόριστον αναστολή, αλλά ήταν συνδεδεμένες με το μεσοπρόθεσμο που ίσχυε όταν τέθηκαν σε αναστολή. Γιατί δεν επεκτείνατε λοιπόν καμιά δεκαριά κλαδικές συμβάσεις; Γιατί δεν το κάνατε; Αφού ήταν αυτονόητο; 

-          Λέτε πως τα κοινωνικά μας μέτρα είναι φαντάσματα. Σε συνθήκες δημοσιονομικής ασφυξίας θεσπίσαμε το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και καλύπτουμε πάνω από 500.000 πολίτες. Παραλάβαμε τον προϋπολογισμό  για την πρόνοια στα 780 εκ. ευρώ και τον έχουμε φτάσει στο 1,5 δις. Σαράντα χρόνια που κυβερνούσατε γιατί δεν το κάνατε;

-          Με τις παρεμβάσεις μας στο ζήτημα των εργατικών κατοικιών βάζουμε τέλος στην ομηρία χιλιάδων πολιτών, δίνουμε τα τελικά παραχωρητήρια των σπιτιών στους ανθρώπους και ρυθμίζουμε τις οφειλές τους. Ρυθμίζουμε υποθέσεις που κρατάνε από το 1978. Σαράντα χρόνια που κυβερνούσατε γιατί δεν το κάνατε;

-          Πριν λίγες μέρες βεβαιώθηκε πρόστιμο 1.635.000 ευρώ από το ΣΕΠΕ σε μεγάλη τράπεζα για περισσότερες από 100 παραβάσεις εργατικής νομοθεσίας. Μπορεί να μην το μάθατε, γιατί η πλειοψηφία των ΜΜΕ φρόντισε να μην το «δει». 40 χρόνια που κυβερνούσατε γιατί δεν το κάνατε; Ήταν καλοί οι εργοδότες και δεν παραβίαζαν την εργατική νομοθεσία; Πότε τα βάλατε με τους μεγάλους; Γιατί δεν τα κάνατε αφού ήταν αυτονόητα; Δεν τα κάνατε γιατί δεν θέλατε να τα κάνετε.

-          Έντεκα Νόμοι και δύο Πράξεις Υπουργικού Συμβουλίου πέρασαν από τις δικές σας Κυβερνήσεις από το 2010 έως το 2014 και απορρύθμισαν πλήρως την αγορά εργασίας, έστρωσαν το έδαφος για την εργοδοτική αυθαιρεσία, εκτίναξαν την ανεργία και τη μαύρη εργασία. Διαλύσατε του ελεγκτικούς μηχανισμούς. Όλα αυτά τα κάνατε, όχι γιατί σας τα επέβαλε ο συντριπτικός συσχετισμός αλλά γιατί για εσάς η απορρύθμιση αυτή ήταν, όπως χαρακτηριστικά λέγατε, «αυτονόητη αλλαγή που αποσκοπεί στη βελτίωση της παραγωγικότητας», «αλλαγή που σκόνταφτε στη διστακτικότητα του πολιτικού συστήματος». Τα κάνατε γιατί αποτελούσαν το πρόγραμμά σας. Γι’ αυτό όσο διαπραγματευόμασταν, δίνατε μάχη στο Ευρωκοινοβούλιο ενάντια στην Κομισιόν σαν οι πιο καλοί φίλοι του ΔΝΤ και παλεύατε να πείσετε τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κόμματα να μην συνομιλούν με τον ΣΥΡΙΖΑ γιατί είναι εκφραστής μιας εθνολαϊκιστικής αντίληψης.

-          Εμείς όμως δεν θα σας ακολουθήσουμε σ’ αυτό το δρόμο του success story. Έχουμε πολλή δουλειά ακόμα για να νικήσουμε τον εφιάλτη που προκαλέσατε. Κι αυτή τη μάχη θα τη δίνουμε καθημερινά. Και θα εκμεταλλευόμαστε κάθε ρήγμα του καταρρέοντος οικοδομήματος της νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας. Διότι αυτή η μάχη είναι πρωτίστως μια μάχη για τη Δημοκρατία. Διότι όσο δεν το κάνουμε εμείς, το χώρο θα καταλαμβάνει η λαϊκιστική ακροδεξιά. Διότι κάθε αδράνειά μας θα δίνει το χώρο στην ακροδεξιά σε ολόκληρη την Ευρώπη να διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο και θα της επιτρέπει να καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότητες. Γι αυτό αυτή την προσπάθεια δεν θα την εγκαταλείψουμε. Γιατί τελικά η προσπάθεια αυτή είναι ζήτημα Δημοκρατίας.

 [ΣΥΡΙΖΑ Βικτώρια] 

[ΣΥΡΙΖΑ Ν.Ε. Α' ΑΘΗΝΑΣ]