Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2014

Στον Γάλλο Πατρίκ Μοντιανό το Νόμπελ Λογοτεχνίας


Ο Πατρίκ Μοντιανό πήρε το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας, επαναφέροντας τη γαλλική λογοτεχνία στο διεθνές προσκήνιο, έξι μόλις χρόνια μετά τη βράβευση του Ζαν-Μαρί Γκυστάβ Λε Κλεζιό.

Ο Μοντιανό γεννήθηκε το 1945 στο Boulogne-Billancourt και έχει τιμηθεί με το Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας (1972), με το Βραβείο Goncourt (1978), με το Βραβείο του Ιδρύματος Pierre de Monaco (1984), με το Μεγάλο Βραβείο Paul Morand (2000) και με το Παγκόσμιο Βραβείο Cino del Duca του Γαλλικού Ινστιτούτου (2010). Ο Μοντιανό έχει εβραϊκή καταγωγή από την πλευρά του πατέρα του, που ήταν γόνος επιφανούς θεσσαλονικιώτικης οικογένειας, και βελγικό αίμα από την πλευρά της μητέρας του.
Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1968 με το μυθιστόρημα La Place dε l΄Etoile και έκτοτε έχει δημοσιεύσει 30 βιβλία. Το έργο του Μοντιανό είναι ιδιαίτερα γνωστό στην Ελλάδα, όπου μεταφράζεται εδώ και τριάντα περίπου χρόνια. Ανάμεσα στα βιβλία του, τα οποία έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά, είναι η Χαμένη γειτονιά (Χατζηνικολή, 1987), η Οδός σκοτεινών μαγαζιών (Κέδρος, 1988), τα Άνθη ερειπίων (Οδυσσέας, 1992), το Άρωμα της Υβόννης (Λιβάνης, 1995), οι Κυριακές του Αυγούστου (Καστανιώτης, 1996), η Ντόρα Μπρούντερ (1999), το Ήταν όλοι τους τόσο καλά παιδιά (Πόλις, 2004), το Νυχτερινό ατύχημα (2005), το Στο Café της χαμένης νιότης (Πόλις, 2008) και η Μικρή Μπιζού (Πόλις, 2013).
Σύμφωνα με το σκεπτικό της Σουηδικής Ακαδημίας, ο Μοντιανό βραβεύτηκε για την τέχνη του να κάνει τη μνήμη «να αφυπνίσει τις πιο ασύλληπτες εκδοχές του ανθρώπινου πεπρωμένου, όπως και για την ικανότητά του να αναπαραστήσει τη ζωή και την καθημερινή εμπειρία της εργασίας». Η μνήμη αποτελεί όντως ένα από τα καθοριστικά στοιχεία της πεζογραφίας του Μοντιανό: μια πεζογραφία η οποία διαθέτει συχνά και έντονη ποιητική αύρα. Επηρεασμένος από τον Ρεϊμόν Κενό, κοντά στον οποίο μαθήτευσε, ο Μοντανιό μπόλιασε το έργο του με πολλά μοντερνιστικά στοιχεία, κράτησε, όμως, απόσταση από τις ριζοσπαστικές μεθόδους τις οποίες εφάρμοσε ο δάσκαλός του στο δικό του γράψιμο. Το ρευστό ύφος του Μοντιανό δεν σκοπεύει στην αποδιάρθρωση της γλώσσας και του νοήματος: ταυτίζεται περισσότερο με τη μουσική των λέξεων και την ακουστική υποβολή τους.
Μαζί με το στοιχείο της μνήμης θα συναντήσει κανείς στον Μοντιανό και το θέμα της λήθης, διάχυτο στα βιβλία του. Μνήμη και λήθη θα οδηγήσουν και στον τρόπο με τον οποίο θα διαμορφώσουν το παρελθόν και οι ενοχές την ταυτότητα του παρόντος. Χρησιμοποιώντας πάντοτε εξαιρετικά χαμηλούς τόνους, ο Μοντιανό θα αναφερθεί συχνά και σε γεγονότα της γερμανικής κατοχής στη Γαλλία κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου. Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας έχει επίσης διαβαστεί και αγαπηθεί για τις συχνές αναφορές του στο Παρίσι.
Ένα Παρίσι άλλοτε στεφανωμένο από το διάφανο φως και άλλοτε βυθισμένο στο σκοτάδι με ένα σκηνικό, όπου οι ήρωες μετατοπίζονται κάθε τόσο από το ένα σημείο στο άλλο, κυνηγώντας με ένα ισχυρό αίσθημα ματαιότητας τα όνειρά τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου